Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Nedir?

Travma sonrası stres bozukluğu, bazı kişilerin travmatik bir olay yaşadıktan sonra geliştirdiği bir sağlık sorunudur. Travma sonrası korkmak normal kabul edilir, vücudun kendini zararlardan korumak için verdiği bir tepkidir. Kan basıncının artması, uyanıklık, bazı hormonların salınması, kalp atışının ve nefes alışın hızlanması gibi değişikliklere neden olur. Zamanla çoğu kişi bu semptomlardan doğal olarak kurtulsa da TSSB geliştiren kişiler olaydan sonra stresli ve korkmuş hissetmeye devam edebilir.Travmatik olaylar yaşayan çoğu kişi, bu durumla başa çıkmakta ve geçici olarak uyum sağlamakta zorlanabilir. Ancak doğru tedavi yöntemleri ile kişilerin bu durumu aşması sağlanabilir. Semptomların gitgide kötüleşmesi, aylarca ya da yıllarca devam etmesi durumunda ise TSSB’den şüphelenilir. Etkili tedavi yöntemleri ile semptomları iyileştirmek öncelikli amaçtır.

Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri nelerdir?

  • Uykusuzluk,
  • Kabuslar görme,
  • Olayla ilgili anıların rahatsız edici biçimde sık sık hatırlama,
  • Sürekli olarak olayın tekrarlanacağı korkusu ve bu nedenle diken üstünde hissetme,
  • Kolay irkilme,
  • Çabuk sinirlenme,
  • Gelecekle ilgili plan yapamama,
  • Yabancılaşma,

Olayı hatırlatan durumlarda huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma görülür.

Yeniden Yaşama (Hatırlama)

Travma yaşayan kişide, yaşanan olayla ilgili anıların zihninde tekrar canlanması sık görülür. Olayla ilgili görüntüler ve sesler düşünülmek istenmediği veya hatırlanacak bir durum olmadığı halde zihinde tekrar canlanabilir. Bu durum kişiyi genellikle çok rahatsız eder.

Kaçınma

Birey, travmaya neden olan olayı tekrar hatırlatan mekan ve durumlardan, muhabbetlerden hatta duygu ve düşüncelerden mümkün olduğunca uzak durmaya çalışır. Olayı hatırlamak kişide büyük bir sıkıntı, acı ve korku hissine yol açtığı için olayı hatırlatan yerlere gitmez, olayla ilgili konuşmaz veya konuşulan yerlerden uzak durur.

Aşırı Uyarılma

Ruhsal travmadan etkilenmiş kişiler, kendilerini diken üstünde ve sürekli tetikte hissedebilirler. Travmaya neden olay, her an tekrar yaşanacakmış gibi düşünebilirler ve tehlikeler konusunda abartılı tedbirler alabilirler.

Beklenmedik durumlarda Tepki

• Çarpıntı,
• Terleme,
• Titreme,
• Nefes daralması,
• Sıçramaya neden olabilir.

Travma sonrası stres bozukluğu nasıl tedavi edilir?

Travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde ilk adım psikiyatrik tedavidir. İkinci adım ise psikoterapi olarak belirlenmelidir. Psikiyatristle ilaç tedavisi, psikolog ile psikoterapi süreci yönetilmelidir.

• Yardım aramaya çekinme,
• Umutsuzluk,
• Olayı hatırlamaktan kaçınma,
• İnsanlara güvenini kaybetme tedaviye
engel olabilir. Aynı zamanda travma sonrası stres bozukluğunun da temel belirtileridir ve bu sorunların farkına varıp, yardım aramak çözümü kolaylaştıracaktır.