Psikolojik Sağlamlık(Dirayet) Nedir?
Psikolojik sağlamlık, kalıtımsal bir altyapıya sahip olsa bile geliştirilebilen bir beceridir. Bu beceri aslında kendisini oluşturan daha alt yaşamsal becerilerin toplamıdır. Bir beceri olarak geliştirilebilmesi kişinin yaşama dair bir anlayış/ anlam geliştirebilmesinden karşılaştığı sorunları çözmek için sahip olduğu kaynakları kullanabilmesine kadar geniş bir alt beceriler bütünüdür. Farklı yaş gruplarına hitap eden dünyada ve Türkiye’de birbirlerinden farklı psikolojik sağlamlık programları vardır. Bunlardan birisi de DİRAYET’tir. DİRAYET 12 yaş ve üstündeki bireylerin psikolojik sağlamlığını geliştirmeye yönelik hazırlanmış, toplam 7 modülden oluşan, etkinlik ve katılımcı merkezli özgün bir psikoeğitim programıdır. Ergenlik dönemi ve sonrasındaki yaş aralığına hitap etmesi yönüyle literatürde ve sahada önemli bir boşluğu doldurmaya adaydır.
Psikolojik sağlamlığın geliştirilmesine yönelik DİRAYET Programımız’ın her bir harfi bireyin gelişimsel özelliklerini dikkate alarak aşamalı bir şekilde geliştirilmesi hedeflenen alt alanların isimlerinin baş harflerini temsil eder: Duygular, İletişim, Rahatlık, Aile, Yetkinlik, Emek, Tanışık Olma. Sıralanan bu alanların her birisiyle ilgili bilgilendirme ve etkinlik bazlı aktiviteleri içeren DİRAYET kalıcı bir beceri geliştirme amacını taşır. Psikolojik sağlamlıkla ilgili genel bir değerlendirme imkanı veren ölçme aracının yanında her bir bölümün kendi içerisinde yer alan alt ölçek ve değerlendirme araçları mevcuttur. Böylelikle her bir bölüm danışanın psikolojik sağlamlık açısından gelişiminin somut karşılıklarını fark ederek ilerlemesini sağlayan bir içeriğe sahip olarak hazırlanmıştır.
DİRAYET bireysel ve grup olarak uygulanmaya müsait olarak yapılandırılmıştır. Danışanın konuyla ilgili farkındalığının oluşturulması sonrasında her hafta bir modül olmak üzere 7 modül sırasıyla uygulanır. Danışan sürecin tamamında aktiftir. Ev ödevleri ile de desteklenen yapısıyla program bireysel olarak psikolojik sağlamlıkla ilgili temel becerilerin gelişimini destekler. Hem uygulayıcıya hem de danışana tüm süreçte rehberlik edecek adımlar ve bilgiler her modülde etkinliklerle desteklenerek yapılandırılmıştır.
Psikolojik sağlamlık açısından iki temel alan mevcuttur. Bunlardan ilki psikolojik sağlamlığın gelişimini ve bireyin karşılaştığı zorluklar karşısında psikolojik olarak sağlam bir şekilde yaşamına devam etmesini engelleyebilecek faktörleri ifade eden risk faktörleridir. Diğeri ise psikolojik sağlamlığın gelişmini destekleyen ve geliştiren kişinin bireysel ve toplumsal kaynaklarıdır. DİRAYET, risk faktörlerinin belirlenmesi ve baş etme becerilerinin geliştirilmesinin yanında koruyucu faktörlerin de zenginleştirilmesini destekleyen yapısıyla her iki alanı da göz önünde bulunduran bütüncül bir yaklaşıma sahiptir.
DİRAYET, psikolojik sağlamlığın geliştirilmesine yönelik geliştirilmiş bir psikoeğitim programı olarak program başında ve sonunda uygulanan ve genel bir değerlendirme imkanı veren ölçme aracının yanında her bir bölümün kendi içerisinde yer alan alt ölçek ve değerlendirme araçlarına sahiptir. Kullanılan ölçekler danışana, gerekli durumlarda aileye ve uygulayıcıya yapılan çalışmayla ilgili somut çıktılar sağlar.
