Mental Timer Nedir ?
Egzersizler boyunca bireyin sürekli “ anda” kalarak hareketlere ve zamana odaklanması, beyin ile sinir sistemini senkron bir hale getirmesi pek çok kazanımı beraberinde getirir. Programın amacı da zaten budur. Çünkü tüm akademik beceriler düşünme becerileri, dikkat, problem çözme, planlama-sıralama, dil-konuşma ve motor hareketler üzerinden temellenir.
MentalTimer “Dinamik Sistemler” teorisi üzerine temellenmiştir. Dinamik sistemler teorisine göre anlamlı veya amaçlı eylemler bireyin yeni koşullara uyum sağlama ve içsel sistemlerini yeniden organize edebilme kabiliyetini artırır. MentalTimer sistemden yararlanan bireye kendi içsel sistemlerini organize edebilme kabiliyeti kazanana kadar egzersiz yaptırır. Tekrar eden egzersizlerden sıkılmasın diye egzersizler bir oyun kurgusu içerisinde verilerek program eğlenceli bir şekilde tamamlanır.
MentalTimer el ve ayaklarda hareket algılayıcı elektronik sistemler ile sistemi yöneten oyun temelli bir yazılımdan oluşur.
Sistem donanımsal olarak üç parçadan oluşur. Birincisi el hareketlerini algılayan tetikleyici , ikincisi el hareketini ileten haberleşme sistemi, üçüncü olarak ise ayak hareketlerini algılayan ve sisteme kaydeden sensörlerdir. Sistem parçaları bir bilgisayara bağlıdır. Ayrıca sistemi kontrol eden bir de yazılım sistemi vardır. MentalTimer oldukça hassas ölçme ve değerlendirme sistemi üzerine çalışır. Program alan bireyin hareketlerini milisaniye (1000 milisaniye 1 saniye) bazında kaydederek raporlar. Böylece program alan bireyin gelişimi en hassas biçimde izlenir ve sonuçlar raporlanır. Program alan bireyin daha ilk seanstan itibaren gelişimini izleme ve değerlendirme imkanı vardır.
MentalTimer Afyon Kocatepe Üniversitesi Zafer Teknopark’ta Biyomedikal Mühendisliği öğretim elemanlarının öncülüğünde Ar-Ge mühendislerimiz ve psikologlarımızın ortak çalışması sonucu geliştirilmiş bir üründür.
MentalTimer tıbbı bir tedavi değildir. Hiçbir tıbbi tedavinin alternatifi de değildir. Nöro gelişimsel bir egzersiz programıdır. Tedavi ve rehabilitasyon sürecinde olan kişilerde destekleyici bir program olarak güvenle kullanılabilir. Çünkü program içerisinde ilaç veya tıbbı tedavi kapsamında uygulanan yöntemler kullanılmaz.
Geçmişte beynin motor bölgelerinin bilişsel işlevleri kontrol eden alanlardan farklı olduğu düşünülürdü. Ancak, son birkaç yılda, gerek beden-beyin arasındaki gerekse beynin içindeki yapıların birbirinden bağımsız çalışmadığı ortaya çıktı. MentalTimer egzersizleri en fazla beyincik ve basal gangliyonları uyarır. Beyincik ve basal gangliyonların ise hem motor hem de motor dışı fonksiyonları etkilediği bilinmektedir. Aslında, bilişsel işlevler, bir tür hareketin içselleştirilmesi ya da soyutlamasıdır. Bu da aslında düşünme ve hareketin ya da davranışın aynılığını gösterir. Başka bir deyişle, hareket, his, duygu ve düşünce birbiriyle sandığımızdan daha etkileşimlidir. Tüm bu süreçlerin akıcı, senkronize çalışması, bireylerde dil ve konuşma, okuma-yazma, dinleme, dikkat ve özellikle duygu kontrolünü de getirir.
Yapılan bilimsel çalışmalara göre, motor planlama ve sıralama, ritmiklik ve zamanlama pek çok amaçlı davranışın dikkat problemleriyle ilişkili olduğunu tespit etmektedir. Motor kalıplar ve davranışın düzenlenmesini ve sıralanmasını içeren işlevler için gerekli kendini frenleyebilme ve yürütücü işlevlerdeki eksikliklerin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunu (DEHB) ayırt etmede önemli olduğunu ortaya koymuştur. Yürütücü işlevler (planlama, zihinsel esneklik, dürtülerin kontrolü), çalışma belleği ve DEHB-dikkat alanı, nigrostriatal yapılarla ilgilidir. Bu yapılar aynı zamanda sıralama yapmak, bir hareketi planlamak ile de ilgilidir. Bu nedenle, MentalTimer, başta dürtüsellik ve hiperaktivite baskın DEHB dahil olmak üzere, planlama ve sıralama ile ilgili her türlü sorunun giderilmesinde büyük ölçüde yardımcı olur. Dikkat, konsantrasyon, sıralama, organizasyon, işitsel ve dil işlemleme, okuma ve matematik becerileri, el yazısı ve dürtüsellik, hiperaktivite ile agresyon kontrolü üzerinde etkilidir.
DEHB yanısıra, gelişimsel motor bozukluklarda, dikkat ve motor koordinasyon sorunlarında, gelişimsel gecikme, dil ve okuma becerilerinde, beyin hasarı geçirenlerde ve sporcularda hız, zamanlama ve ritmiklik egzersizlerinin etkili olduğu saptanmıştır.
Zamanlama ve sıralama gerektiren toplamda 15 hareket-egzersiz, danışman yardımıyla, belli bir vuruş sesi ve görsel ipuçlarıyla danışana verilir. Uygun zaman ve ritim duygusuyla, el, ayak ya da her ikisini de kullanarak, gelişimsel düzeyine göre, belli hareketleri yapması istenir. Danışman, tüm hareketlerin sırası ve düzeyini, danışanın ihtiyaçlarına göre tasarlar. Her danışanın ihtiyaçlarına uygun hareketler ve oyunlar geliştirilebilir. Başlarda, hareketler düzensiz ya da asenkron olabilir ancak giderek ritim duygusunun yerleşmesiyle, hareketler kusursuzlaşır ve senkron hale gelir.
Uygulama danışanın bireysel özelliklerine uyarlanabilir. Standart bir zaman uygulaması yerine esnek zaman uygulaması yapılabilir. Oyun ve egzersiz programları da yine danışanın ihtiyaç ve tercihlerine göre şekillendirilebilir. Programın esnek olması hem uygulama uzmanına hem de danışana kolaylıklar sağlar.
MentalTimer’ın uygulama alanı oldukça geniştir. MentalTimer duyusal, bilişsel ve nöral sistemin işlemlenmesi için kullanılabilir. Herhangi bir yaş sınırı yoktur. Önemli olan program alan bireyin programa uyum göstermesi yani yönergeleri takip edebilme kabiliyetidir. Bazı durumlarda program alan bireylerin danışmanın veya terapistin kontrolünde programa uyumu sağlaması gerekebilir. Örneğin uygulama alan bireyin belirli ritmik bir sesle aynı anda el veya ayakları ile aynı anda hareket etmesi gerekir. Ses ile aynı anda hareket etme ritmini gerek fiziksel engelleri gerekse nöral problemleri nedeniyle sağlayamayan bireylerin el veya ayakları terapist tarafından hareket ettirilerek uyum sağlanır.
MentalTimer tüm nöro gelişimsel problemler için güvenle kullanılabilir. Bireye herhangi bir ilaç veya tıbbı müdahale gerektiren uygulamalar söz konusu değildir. Tüm sistem basit bazı egzersizlerin ritmik olarak tekrarından ibarettir. Bu yüzden nöro gelişimsel problemler ile ilgili olan aşağıdaki tüm durumlarda kullanılabilir.
- Dikkat eksikliği
- Hiperaktivite
- Dürtü Kontrolü
- Öğrenme Güçlükleri
- Disleksi
- Otizm
- İnce Motor Becerileri Zayıflığı
- Gecikmiş Konuşma
- Planlama ve Organize Olma Becerilerinde Zayıflık
- Demans ve Alzehimer
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
- Duyusal İşlemleme Problemleri
- Tepki Hızı
- Denge Koordinasyon Problemleri
- Serebral Palsi
- Akademik Performans Düşüklüğü
- Odaklanma Problemleri
- Özgüven Problemleri
- Sosyalleşme Problemleri
Bu genel problemlerin yanında ilave olarak yetişkinler içinde MentalTimer oldukça etkili uygulamalar sunmaktadır. Yetişkinlerde hafıza problemleri, felç geçirmiş hastaların tedavi sürecinde, alzehimer ve demans riski olan orta yaş üzeri bireylerde, fiziksel denge kaybı yaşayanlarda da kullanılabilir.
